Benodigdheden voor in het ziekenhuis in Ghana
Ik had mijn stethoscoop bij, saturatiemeter, ooglampje en reflexhamer. Daarnaast zijn notitieboekjes handig. Wat betreft kleding: dichte (geen afgetrapte) schoenen of sandaaltjes kunnen prima en semi-nette kleding is wel gepast.
Geef een beschrijving van je werkzaamheden/onderwijs in het buitenland:
Iedere ochtend (m.u.v. de rustige maanden) startte ik de dag op de accident & emergency department met de visite. Ik zag dan voornamelijk nieuwe patiënten. Ik zag de patiënt zelfstandig waarna één of meerdere artsen kwamen voor de teaching rounds. Ik presenteerde dan mijn casus, kon vragen stellen en er werd veel uitleg gegeven. Daarnaast waren er vaak ook andere Nederlandse/Ghanese studenten aanwezig waarmee ik kon overleggen. Vervolgens ging ik naar mijn afdeling. Je mag zelf een rooster maken en hierin zijn de artsen heel flexibel. Ik heb 7 weken female ward gedaan (voornamelijk interne geneeskunde en enkele chirurgie casussen) en daarna 10 weken maternity. Ik liep de visite soms alleen (op het einde regelmatig) en soms samen met de arts die op mijn afdeling was ingedeeld. Dit hing erg af van de betreffende arts hoe vrij hij mij hierin liet/hoeveel andere afspraken hij die dag had. Als er geen arts aanwezig was kon ik altijd bellen voor telefonisch overleg of directe supervisie, er nam altijd wel iemand op! De middagen kon ik redelijk zelf invullen. Ik ging nieuwe patiënten op de emergency zien of mijn patiënten van de ochtend reviewen en ik had meestal nog wel wat te doen op de afdeling. Op de maternity ward heb ik ook veel met de midwives meegelopen, labour assessments gedaan, bevallingen en curretages. Ook doe je hier dagelijks de antenatal clinic waar zwangere vrouwen zich presenteren met klachten/afwijkende labuitslagen. Daarnaast is er een outpatient department waar je poliklinisch patiënten kunt zien. Je kunt je in laten plannen op het rooster, maar wel alleen in de middagen (en niet i.c.m. maternity), omdat je ‘s ochtends meestal geen tijd hebt. Ik ben ook mee geweest op outreach met de public health department. Je kunt hier denk ik als student niet ontzettend veel bijdragen maar het is zeker heel interessant en nuttig om mee te maken!
Supervisie
De supervisie vond ik goed. De artsen zijn onderwijs-minded en zijn zich heel bewust van het feit dat je een student bent en dat je in het ziekenhuis bent om te leren. Dat vond ik heel fijn. Omdat er wat problemen waren in het ziekenhuis heb ik een periode helaas wat minder ‘georganiseerd’ onderwijs gehad (bedside teaching, presentaties), maar er was wel altijd supervisie beschikbaar. Het komt wel eens voor dat niemand opneemt of dat je lang moet wachten voordat een arts naar je afdeling komt, maar dit hoort er denk ik een beetje bij en hier leer je ook mee omgaan.
EPASS feedback
Dr. Vitalis (de werkplekbegeleider) is hier verantwoordelijk voor en was vrij snel en adequaat in het invullen en valideren van mijn Epass formulieren. De Epass formulieren kun je het beste uitgeprint meenemen zodat je deze in het ziekenhuis door mensen in kunt laten vullen, daar is eigenlijk bijna iedereen toe bereid. Omdat Ghanezen ten opzichte van ons wat indirecter zijn zullen ze je niet zo snel negatieve feedback geven. Ik vond de kwaliteit van de feedback daarom niet altijd even bijdragend. Je moet heel specifiek zijn in het vragen van feedback.
Praktische vaardigheden
Omdat ik bijna drie maanden op de maternity ward heb gestaan heb ik voornamelijk daar veel praktische vaardigheden geleerd, zoals vaginaal onderzoek, zwangeren onderzoek, curretages, bevallingen, echo’s maken en soms hechten. Op de emergency department zijn ook veel mogelijkheden om vaardigheden te leren zoals hechten, ascites drainage, NG tube inbrengen etc. Als je hierin geïnteresseerd bent kun je op dinsdag ook assisteren bij de OK’s (voornamelijk hernia repairs) of bij spoed OK’s (m.n. appendectomie en andere acute buik OK’s).
Taalbarrière
Het personeel in het ziekenhuis spreekt Engels, het grootste deel van de patiënten echter niet. Er zijn ongeveer vijf talen die door de patiënten worden gesproken, dus het is ook moeilijk haalbaar om de taal te leren. De verpleging is echter altijd bereid om voor je te vertalen. Het nadeel is dat je hierdoor soms weinig direct contact met je patiënten hebt en voornamelijk gesloten vragen moet stellen. Je communiceert daardoor op een hele andere manier met patiënten dan je in Nederland gewend bent.
Cultuur, etniciteit, religie, eten
Er heerst een sterke hiërarchie in het ziekenhuis en ik vond het voor mezelf een goed leerproces om hier gaandeweg inzicht in te krijgen en ook mijn eigen plaats in deze hiërarchie op te merken/te bepalen. Sommige verpleegkundigen zien je echt als de dokter, anderen weten wat beter dat je nog een student bent. Sommige supervisors communiceren op een hele ‘casual’ manier met de studenten, anderen behandelen je meer als een echte coassistent. Het komt soms ook voor dat diezelfde supervisor tegen jou heel ‘casual’ doet en tegen jouw Ghanese medestudent een stuk strenger. Ik vond dit wennen en soms best lastig, maar ook een leerzame ervaring.
De Ghanezen zijn over het algemeen heel religieus. Dit had niet direct invloed op mijn werk in het ziekenhuis, met uitzondering van de manier waarop met het levenseinde en palliatieve zorg wordt omgegaan (wat overigens niet alleen door religie komt). Ik kreeg wel vaak de vraag of ik gelovig was. Ik ben hier altijd redelijk open over geweest en dat werd goed geaccepteerd. Ik ben een paar keer met collega’s mee geweest naar de kerk.
Uitstapjes
Mole NP is een half uur rijden van Damongo vandaan, hier kun je op safari en zwemmen. Verder is er een nieuw leuk restaurant in Damongo genaamd Eco. Yosta van der Heiden, een oud-GEZP student, woont sinds september samen met haar man James in Damongo en vindt het super leuk om met de Mustangh studenten te kletsen en kleren te naaien van mooie Ghanese stoffen, zeker een aanrader voor je vrije zondagen! Verder is er helaas weinig tijd om andere delen van Ghana te verkennen, omdat je maar 1,5 dag weekend hebt. Ik zou iedereen dan ook aanraden om als je de mogelijkheid hebt 1 of 2 weken voor/na je stage door het land te reizen.
Wat is je het meeste bijgebleven:
Ik heb het heel gezellig gehad met de nurses en midwives op de maternity ward en voelde me daar echt onderdeel van het team. Soms runde ik zelfs de afdeling zelfstandig en merkte ik dat mijn collega’s mij die verantwoordelijkheid ook gaven en mij daarin vertrouwden. Dat vond ik een hele gave ervaring.